Markos İncili, İbrani peygamberlik geleneğinin zengin dokusundan yararlanarak İlyas motifini karmaşık bir şekilde örmektedir. Özünde bu motif, Mesih’in yakında gelişini müjdeleyen yeni bir İlyas rolündeki Vaftizci Yahya’nın etrafında döner. Bu tematik unsur, Mesih’in habercisi olarak İlyas’ın dönüşünü öngören Malaki Kitabı’nda (Malaki 4:5) özetlenen peygamberlik beklentileriyle uyumludur.
Markos’un Müjdesi İlyas motifini birkaç önemli şekilde ortaya koymaktadır. İlk ve en önemlisi, Vaftizci Yahya’nın İlyas’ın rolünü yerine getiren kişi olarak tanımlanmasıdır. Mısır’dan Çıkış, Malaki ve Yeşaya’daki çeşitli bölümlerden alıntı yapan Markos, 1:2-3 ayetlerinde Yahya’yı Rab için yolu hazırlamakla görevli kutsal elçi olarak tasvir eder.
Bu motif Dönüşüm anlatısında daha da önem kazanır (Markos 9:2-13). İlyas, Musa’yla birlikte İsa’yla sohbet ederken görünür ve İsa’nın mesih kimliğini pekiştirerek onu peygamberlik soyuna sıkıca bağlar. Bu bölüm, Eski Antlaşma peygamberlikleri ile İsa’yı çevreleyen olaylar arasındaki sürekliliği vurgulayarak anlatıda önemli bir an olarak hizmet eder.
Ancak bu motifin karmaşıklıkları da yok değildir. Markos, İsa’nın kimliğini çevreleyen kafa karışıklığına paralel olarak, Vaftizci Yahya’nın halk tarafından yanlış anlaşıldığını ve reddedildiğini vurgular. Markos 6:15’te, bazılarının Yahya’yı İlyas ya da peygamberlerden biri sanması, ortaya çıkan tanrısal anlatıyı anlamaya çalışanların karşılaştığı zorlukları örneklemektedir.
Vaftizci Yahya’nın akıbeti de motifin gelişimine katkıda bulunur. Markos, Yahya’nın Hirodes Antipas tarafından tutuklanıp hapsedilmesini ve sonunda öldürülmesini ima ederek (Markos 6:17-29), İsa’nın kendisi için öngördüğü acı ve ölümü aynalamaktadır. Bu ortak yazgı, hizmetlerinin fedakâr doğasını ve kurtuluşun gidişatı üzerinde sahip olacakları derin etkiyi vurgular.
İsa Markos 9:11-13’te İlyas’ın gelecekteki gelişinden bahsederken motif eskatolojik boyutlara uzanır. Bu atıf, İlyas’ın Vaftizci Yahya’nın şahsında çoktan geldiğini öne sürerek Yahya’nın hizmetinin hazırlayıcı niteliğini vurgular ve daha geniş peygamberlik beklentileriyle uyumlu hale getirir. İlyas motifi Markos’un İsa’nın çarmıha gerilişini anlattığı bölümde doruk noktasına ulaşır. İsa çarmıhta asılı dururken, bazı görgü tanıkları İlyas’ın müdahalesini ve İsa’yı kurtarmasını beklediklerini ifade ederler. Bu etkileyici an (Markos 15:35-36) insan beklentileri ile Tanrısal plan arasındaki gerilimi özetler ve İsa’nın kurban olarak ölümünün kurtarıcı önemini vurgular.
Sonuç olarak, Markos’un Müjdesi’ndeki İlyas motifi, Eski Antlaşma peygamberliklerini Vaftizci Yahya ve İsa’nın gelişmekte olan hizmetiyle bağlayan bir anlatı dizisi olarak hizmet eder. İlyas’ın dönüşüne dair peygamberlik beklentisi ile bu beklentilerin Yahya’nın ve nihayetinde İsa’nın şahsında gerçekleşmesi arasında bir köprü görevi görür. Markos, İlyas motifi aracılığıyla, İbranice Kutsal Yazılar’ın peygamberane yankılarıyla yankılanan ilgi çekici bir anlatı oluşturarak, kimlik, reddedilme ve ilahi tamamlanma karmaşıklıkları arasında karmaşık bir şekilde gezinir.
